خود راه اندازی یا خود گردانی (Bootstrap – Self-funding)
بوت‌استرپ جزو آن دسته از واژه‌هایی است که در حوزه‌های مختلفی وارد شده از این رو معانی و تفسیرهای متفاوتی برای آن وجود دارد. اما به طور کلی منظور از بوت‌استرپ، فرایند خود راه‌اندازی است که بدون ورودی بیرونی عمل می‌کند. منظور از خود راه انداز این است که فرایند راه اندازی کسب و کار از ابتدا خودکفاست. به این معنی که حیات کسب و کار بدون نیاز به کمک و منابع مالی خارجی ادامه می یابد. در فضای کسب و کارهای نوپا و استارتاپ ها، هنگامی است که صاحبین یک کسب و کار با استفاده از سود فعالیت هایشان و سرمایه گذاری آن در همان استارتاپ، شرکت را حفظ می کنند. بسیاری از شرکت‌های بزرگ کنونی،کار خود را با این الگو شروع کرده‌اند. معمولا افراد برای آغاز کردن یک کسب و کار نوپا، مبلغ کمی از پول را برای فرایند بوت‌استرپ کنار می‌گذارند. از آنجا که بنیان گذار یا هم بنیان گذاران در این روش تمام سرمایه را باید از جیب خود پرداخت کنند این شیوه راه‌اندازی مخاطره زیادی را به آنها تحمیل می‌کند.
هدف از خود راه‌اندازی، آهسته کردن نرخ رشد شرکت و افزایش سرمایه شرکت از محل درآمدهای انباشته شده است. ممکن است دلیل استفاده از این روش عدم توان جذب سرمایه گذاربیرونی باشد. همچنین زمانی که افراد به راه اندازی مشارکت گونه کسب و کار با دیگران تمایلی ندارند ممکن است این روش را استفاده کنند. از مزایای استفاده از خودگردانی می توان به آزادی در انتخاب سرمایه گذارها و در اختیار داشتن کامل کنترل کسب و کار اشاره کرد.
در این روش کسب و کارها هزینه‌های خود را به دقت کنترل می‌کنند. در واقع مرحله بوت استرپ سخت ترین روزهایی است که یک تیم استارتاپی باید بگذراند چرا که هنوز درآمدی ایجاد نشده و از طرفی به نسبت میزان رشد کسب و کار بیشترین هزینه ها نیز به این مرحله مربوط می شود .
سرمایه گذاری دوستان و خانواده (Family & Friends investors)
تجارت شما به بودجه کافی نیاز دارد احتمالا بتوانید در ابتداری راه کمی ازهزینه های خود را کاهش دهید اما نمیتوانید همه آنها را حذف کنید. اگر راهی برای جذب سرمایه گذار بیرونی ندارید، می توانید از دوستان و خانواده خود کمک بگیرید.
البته به شخصه با این روش مخالفم چرا که اگر نتوانستید مبلغی را که به شما قرض داده اند یا پرداخت کرده اند به آنها بازگردانید حتی اگر آنها را از احتمال عدم بازگشت سرمایه هم آگاه کرده باشید عذاب وجدان اینکه نتوانستید مبلغ دوست یا خانواده تان را بازگردانید باعث سرخوردگی شما خواهد شد.
اگر به هر حال تمایل داشته باشید از این روش استفاده کنید می توانید آنها را برای سرمایه گذاری در شرکت دعوت کنید.
توصیه می کنم از همان ابتدای راه به ازای مبالغ نه چندان زیاد سهام کسب و کار خود را تقسیم نکنید اما می توانید این امید را به کسانی که در این راه با شما و کسب و کارتان همراهی کرده اند بدهید که در صورت موفقیت این شرکت، پاداش مناسبی به این افراد تعلق خواهد گرفت.
در چنین شرایطی برای حمایت از منافع هر دو طرف و نیز حفظ رابطه موجود میان اشخاص بهتر است یک قرارداد شفاف بین طرفین وجود داشته باشد تا از اختلاف‌ها جلوگیری به عمل آورد.
سرمایه گذاران فرشته (Angel Investors)
سرمایه گذاران فرشته معمولا افراد ثروتمند یا تیم‌های کوچک، با توان سرمایه‌گذاری های مناسب هستند که در مراحل اولیه و پیش از سرمایه گذاران دیگر پول خود را سرمایه گذاری می‌کنند و در ازای آن بدهی های قابل تبدیل یا درصدی از حقوق مالکیت را طلب می کنند آنها معمولا در مدیریت شرکت دخالتی ندارند.
از آنجا که سرمایه گذاران فرشته را می توان جز اولین سرمایه گذاران رسمی بیرونی خطاب کرد با دقت و حساسیت بیشتری کار را شروع می کنند. آنها تعیین می کنند که آیا کسب و کار شما به الزاماتشان پاسخ می دهد یا خیر؟ برای همین منظور یک جلسه برای جمع آوری اطلاعات بیشتر برنامه ریزی می کنند.
سرمایه‌گذاران فرشته دارای انجمن‌ها، اتحادیه‌ها، دفاتر کاری گروهی و شخصی می باشند. آنها گاهی کارآفرینان یا مدیرانی بازنشسته و گاهی جز افراد شناخته شده صنایع هستند، که در جستجوی سرمایه‌گذاری بر روی شرکت‌های آینده‌دار می‌باشند.
طبق آمار سال ۲۰۰۷ حدود ۲۸۵٫۰۰۰ سرمایه‌گذار فرشته در آمریکا وجود داشته‌است. در سال ۲۰۱۰ در ایالات متحده آمریکا اشخاص سرمایه‌گذار پشتیبان حدود ۲۰ میلیارد دلار را در ۶۱٫۰۰۰ شرکت نوپا سرمایه‌گذاری نموده‌اند. این میزان سرمایه‌گذاری توسط اشخاص حقیقی نشان از اهمیت و عمق موضوع در فرهنگ کسب و کار آن کشور دارد.
سرمایه گذاران خطر پذیر (Venture Capital)
این دسته جز سرمایه گذاران حرفه ای هستند که در استارتاپ ها و کسب و کارهای رو به رشد سرمایه گذاری می‌کنند. برای رسیدن به مرحله ورود سرمایه گذاران خطرپذیر شما باید مراحل اولیه را سپری کرده باشید. (در مقالات بعدی مراحل و فازهای مختلف سرمایه گذاری در استارتاپ ها را برایتان شرح خواهیم داد. با پیک مگ همراه باشید)
آنها شرکت‌هایی را که در مراحل ابتدایی رشد و تکامل اقتصادی خود هستند شناسایی می کنند و با ارزیابی موشکافانه خود، شکاف سرمایه و کمبود نقدینگی شرکت کارآفرین را جبران می‌کنند و در ازای آن خود را در گروه سهام‌داران این شرکت ها قرار می دهند.
سرمایه گذاران خطر پذیر معمولاً در شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری می‌کنند که به تکنولوژی جدیدی یا روش کار نویی دست پیدا کرده باشند.
آنها سعی بر این دارند که علاوه بر سرمایه گذاری در فرآیند مدیریت نیز تاثیر داشته باشند. فراموش نکنیم که سرمایه خطرپذیر، از منابع مهم مالی شرکت‌های کوچک و نوپا به شمار می رود. می‌توان گفت این شرکت‌ها پول و تجارب مدیریتی خود را در اختیار شرکت‌های در حال رشد قرار می‌دهند. سرمایه این دسته از سرمایه گذاران معمولاً هنگامی که سهام شرکت مبادله می‌شود نقد خواهد شد.
تأمین مالی جمعی (Crowdfunding)
تأمین مالی جمعی یکی از روش های تأمین مالی استارتاپ ها است. گفته می شود که این روش از چهار مدل اهدا، قرض (وام)، پاداش و مشارکت پیروی می کند. البته علیرغم اینکه در کشور ما پیشینه ای قوی دارد اما از نظر من این روش در سایر کشورها کابرد موثرتری دارد. منظورم به سنت گلریزان است که در کشور عزیزمان ایران و بین مردم بزرگوار کشورمان جز سنت های نیکو محسوب می شود.
Crowdfunding یا تامین مالی جمعی روشی برای تأمین بودجه یا جذب سرمایه برای یک پروژه است که از طریق جمع آوری مقادیر کم پول از تعداد زیاد افراد صورت می پذیرد این روش به طور معمول از طریق اینترنت انجام می گیرد جذب سرمایه از طرف مشتریان نیز جز این دسته قرار می گیرد. بر اساس آمار (ویکی پدیا) در سال ۲۰۱۵ ، بیش از ۳۴ میلیارد دلار سرمایه در سراسر دنیا توسط تأمین مالی جمعی جمع آوری شد.
برای بیشتر خواندن درباره این موضوع روی این لینک کلیک کنید.
مراکز رشد و شتابدهنده ها (Incubators & Accelerators)
شتاب دهنده ها و مراکز رشد؛ افراد، شرکت ها یا موسساتی هستند که هر کدام با روش خودشان به کارآفرینان در مسیر تبدیل شدن به شرکت‌های موفق کمک می‌کنند. با وجود اینکه این دو فرآیند، با یکدیگر تفاوت دارند، خیلی‌ها آنها را با هم اشتباه می گیرند. در مقاله های بعدی درباره این قسمت و تفاوت بین شتاب دهنده ها و مراکز رشد بیشتر خواهیم گفت، پس با پیک مگ همراه باشید.
در واقع شتاب دهنده ها و مراکز رشد خدماتی همچون مشاوره و راهنمایی از افراد با تجربه، امکان دستیابی به سرمایه وعلاوه بر این فضایی که کارآفرینان بتوانند ایده‌ی خود را توسعه دهند برای کسب و کارهای نوپا مهیا می‌کنند. در نهایت، قرار گرفتن به عنوان بخشی از یک شتاب دهنده یا مرکز رشد، می تواند ارتباطات ارزشمندی را ایجاد کند و ممکن است بعضی از آنها رویدادهایی برای شبکه‌سازی ترتیب بدهند و به بنیان گذاران کسب و کار کمک کنند تا بتوانند خودی را نشان دهند.
مشارکت (Partnership)
در برخی مواقع رشد به تنهایی پاسخگوی همه نیازها نیست. در عین حال یکی از انتخاب های موجود این است که کارآفرینان وارد مشارکت با شرکت‌های دیگری شوند که با همکاری بتوانند به هدف های مشترک یا غیر مشترکشان دست یابند. (البته در این قسمت باید مراقب برخی منفعت طلبی ها بود.)
حوزه فعالیت شرکت دیگر ممکن است با نوع کار یا خدمات شما متفاوت باشد اما هر کدام باید بتوانند کاری را به صورت حرفه ای انجام دهند تا نتیجه مورد انتظار حاصل شود. به طور مثال اگر کسب و کار شما در دسته خوراکی و خوردنی است ممکن است بتوانید از مشارکت با یک شرکت موفق در حوزه بازاریابی و پخش، سود مناسبی ببرید چرا که به شما در بازاریابی و پخش محصولتان کمک فراوانی می کند یا مثلا با شرکتی همکاری کنید که در تامین مواد اولیه موفق عمل کند اینگونه می توانید در کاهش هزینه های زنجیره تامین، مقدار زیادی بودجه را صرفه جویی کنید.
در نهایت توصیه ما این است که برای عقد قرارداد با هریک از تامین کننده های مالی حتما با افراد با تجربه مشورت کنید و از یک مشاور حقوقی در زمینه منعقد کردن قرارداد همکاری و مشارکت کمک بگیرید.
پیک مگ همراه همیشگی استارتاپ های ایرانی
شما هم می توانید برای درج مطالب خود در ماهنامه پیک پارسه با ما همکاری کنید…
بزودی نسخه چاپی پیک مگ روی گیشه ها ؛)
